Navlun Ne Demek?

Denizyolu taşımacılığı terimlerinden biri olan navlun, özellikle dış ticaretle uğraşanların aşina olduğu bir terimdir. Ancak navlun için sadece denizyolu taşımacılığı alanında kullanılır demek doğru olmaz. Çünkü gümrüklemenin artması sebebiyle navlun, tüm yurt dışı taşıma hizmetlerinde kullanılmaya başlanmıştır.

Navlun Nedir, Bilmeniz Gereken 4 Şey, konusunu işleyeceğimiz bu yazımızda navlun sözleşmesi, navlun faturası nedir, navlun bedeli nedir, navlun hesaplama ve navlun desteği konularına değineceğiz. İçeriğin detaylarına geçmeden önce, navlun nedir sorusunu yanıtlayalım.

Navlun Ne Demek?

Navlun kelimesinin sözlük anlamı; dış ticarette, deniz yolu taşımacılığı yaparken, gemide taşınacak yüklerin bir yerden başka bir yere ulaştırılması için gemicinin ödemek zorunda olduğu ücrettir. Uluslararası ticaretin artması ve gümrüklemenin yaygınlaşması ile birlikte navlun kelimesi yalnızca deniz taşımacılığı için değil, kara yolu, demir yolu ya da hava yolu gibi diğer tüm taşımacılık yollarında da kullanılan bir terim olmaya başlamıştır.

Navlun; taşınan yük ve verilen taşıma hizmeti karşılığında ödenen bedele verilen genel bir isimdir. Navlun, deniz hukukunda belirlenen sözleşme kurallarına tabidir. Buna göre, gemisinin tamamında ya da bir kısmında, önceden belirlenen bir ücret karşılığında taşıma bedeli navlun sözleşmesi ile güvence altına alınmıştır.

İlgili İçerik; E-ihracatta Ürün Fiyatlandırması Hakkında Bilmeniz Gerekenler

İlgili İçerik; KDV Hesaplama Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Navlun Sözleşmesi Nedir?

Denizyolu taşımacılığı ile gemisinni bir kısmını ya da tamamını yük taşımaya tahsis eden kişi navlun sözleşmesine tabidir. Navlun sözleşmesi uyarınca,

• Taşıyan tarafın, taşımayı yapacağı
• Taşıtan taraf, taşınan yükün gemi ile taşınmaya uygun olduğu
• Her iki taraf da yük taşımacılığının deniz yolu ile yapılacağı
• Yük taşıyan aracın gemi ya da gemi niteliklerine sahip bir araç olduğu
• Bu taşımamnın ücreti karşılığında yapıldığı taahhüt edilmiş olur.

Navlun sözleşmesinin bir diğer türü karma navlun sözleşmesi olarak adlandırılır. Karma navlun sözleşmesinde, yükü taşıyan taraf, bu yükü deniz, nehir ya da kara yoluyla taşıyacağını taahhüt etmiş olur.

Navlun sözleşmesi hem taşıyana hem taşıtana bazı haklar vermekte ve bazı borçlar yüklemektedir. Taşıyan taraf, yükün taşınağı gemi niteliğindeki aracı ya da gemiyi temin etmek ve yüklemenin yapılacağı tarih ve saatte yolculuğa ve yüke hazır bir şekilde yükleme limanında bulundurmalıdır. Taşıyan tarafın en önemli hakkı ise bu taşımadan belirli bir ücret, yani navlun almaktır.

Navlun miktarı tarafların anlaşmasına bağlıdır. Ancak günümüzde navlun miktarı belirli bir standart getirmek açısından uluslararası sözleşmeler ile belirlenmiştir. Tarafların bu miktara kesin uyma zorunluluğu olmamakla birlikte genellikle navlun, bu miktar üzerinden hesaplanır.

Aksi bir anlaşma olmadıkça navlun için para cinsinden ödeme yapılır.

İlgili İçerik; İhracat Nedir? Nasıl İhracat Yapılır?

Navlun Sözleşmesini Fesh Eden Durumlar

Taşıtan tarafın navlun sözleşmesine uymayıp, ücretini ödenmediği durumlarda, taşıyan tarafın sürastarya ve astarya ücretleri ile birlikte yükü hapis hakkı da vardır. Navlun sözleşmesi ancak şu şartlarda geçerliliğini yitirir:

• Yurt içinde ya da yurt dışında herhangi bir devletin gemiye el koyması,
• Taşınması gereken malların ithalat ya da ihracatta yasaklı olması,
• Yükleme ya da varma limanlarının ablukaya alınmış olması,
• Savaş ve doğal afet gibi durumlar.

İlgili İçerik; E-İhracat Yapılan Ülkenin Kültürüne Göre İçerik Pazarlamas

Navlun Faturası Nedir?

Deniz ya da iç su yoluyla yapılan taşımacılıklarda verilmesi gereken ücreti ifade eden navlun olarak ifade edilmektedir. Bu bedeli ihracat yapan kişi karşılar. Ödenen navlun bedellinin ihracatı yapılan malların faturasına eklenebilir ya da ayrıca faturalandırılabilir. Bu karar ihracat yapan kişinin kendi tasarrufundadır. navlun ödemesi için keslen faturalara navlun faturası denir.

Mal bedeli akredatifi ile birlikte olmak üzere navlun bedeli birlikte hesaplanmış ise sevk belgesi ile birlikte “navlunu ödenmiştir” belgesi de ibraz edilmelidir. Navlun bedeli ayrıca ödeniyorsa, mutlaka fatura alınmalı ve belgelere eklenmelidir.

Navlun faturası, ithalat yapılan ülkeye giden malların vergilendirilmesi için gereken en önemli faktörlerden biridir.
 

İlgili İçerik; E-İhracat Sitesi Nasıl Kurulur?

Navlun Teşviği Nedir?

Hem iç hem de dış ticaret hayatını canlandırmak ve geliştirmek için ilgili bakanlıklar eliyle devlet tarafından verilen desteklere navlun teşviği denir. Navlun teşviği ile ithalat ve ihracat hacmini arttırmak; hem deniz hem hava hem de de karayolu taşımacılığını canlandırmak ve ekonomiyi hareketlendirmek amaçlanır.

İlgili İçerik; E-ihracat Teşvik & Hibe Rehberi

Navlun Bedeli Nedir?

Navlun bedeli farklı değişkenlerin bir araya gelmesi ile belirlenen bir tutardır. En genel haliyle taşıma bedeli olarak adlandırılabilir. Navlun bedelini etkileyen temel faktörler;

• Piyasadaki arz ve talep dengesi,
• Çıkış ve varış noktalarının uzaklığı,
• Taşıma süresi,
• Taşınan malın ne sıklıkla taşındığı,
• Taşıyan tarafın, varış noktasından geri dönüşünde yüklü mü boş mu döneceği olarak sıralanabilir.

Örneğin sebze meyve taşımacılığında hasat dönemleri olan yaz ve sonbahar mevsimleri yoğundur. Talebin artması, iş alternatifinin fazla olmasına bağlı olarak taşıma fiyatını yani navlun bedelini yükseltebilir. Bazı navlun rotaları daha fazla tercih edilir. Bu da aynı şekilde navlun bedelini yükseltir.

Dolayısı ile navlun bedelinden bahsederken sadece mesafeden ya da sadece taşınacak yükün miktarından bahsedemeyiz. Örneğin, taşımayı üstlenen kişi, mal alarak gittiği yolu yine mal taşıyarak geri dönecekse navlun maliyeti daha düşük olacaktır çünkü boş bir şekilde dönecek ise, taşıyıcının dönüş masrafı da navlun bedeline eklenmektedir.

Navlun Faturası Kim Tarafından Ödenir?

Navlun bedeline kesilen faturadan doğan vergi ödemesinin kimin tarafından karşılanacağı önceden belirlenir ve navlun anlaşmasına yazılır. Navlun fatura bedeli, varış limanında da, peşin olarak da ödenebilir. Bahsettiğimiz bilgileri de içinde bulundurarak düzenlenen sözleşmelere konşimento denir.

Navlun Fatura Hesaplama Örneği

Sevk edilen mallar, gümrükten geçip varış noktasına güvenli bir şekilde teslim edilene kadar yapılan her türlü masraf, maliyet kalemi olarak hesaplanır.

ED A.Ş’nin yapacağı ithalat için yaptığı ödemeler şöyledir:

İthalatı yapılacak mallar için 60.000 TL avans ödemesi yapmıştır. Verilen avansın ödemesini banka yoluyla yaptığı için 4.000 TL banka komisyonu ödemiştir. 2.000 TL poliçe bedeli kredili olarak karşılanmıştır. Daha sonra bu tutar ilgili firmaya ödenmiştir. 800 TL Gümrük Müşavirliğine ödenmiştir. Dolayısı ile bu malın maliyeti;

• Verilen Avans - 60.000 TL
• Avans Komisyon Ücreti- 4.000 TL
• Poliçe Bedeli- 2.000 TL + 2000 TL
• Gümrük Müşavirliği - 800 TL
• 60.000 + 4.000 + 2.000 + 2.000 + 800 = 68.800 TLdir

Navlun Hakkında Merak Edilen Sorular

• Navlun Faturası Kesebilme Şartları Nelerdir?

Navlun, uluslararası taşımacılıklarda ödenen bedel olduğu için, navlun faturası kesebilme yetkisi, uluslararası taşımacılık şirketlerine aittir. Dolayısı ile uluslararası taşımacılık şirketi olmayan kişi ya da kurumların navlun fatura kesme yetkisi yoktur.

• Navlun Faturada KDV Var mıdır?

Navlun faturalar KDVsiz olarak kesilir çünkü istisna hükümler kapsamındadır. Yine oldukça merak edilen bir soru olan navlun faturada KDV var mıdır sorusunun en net cevabı şudur; KDV istisna hükümleri kapsamında Navlun Fatura KDV siz olarak kesilir.