Gizli Pazarlama (Stealth Marketing) Nedir? Örnekleri Nelerdir?

Gizli pazarlama, tüketicilerin farkında olmadan bir marka, ürün ya da işletme hakkında algı oluşturma ve reklama maruz bırakma şeklinde gerçekleşmektedir. Gizli pazarlama örnekleri dediğimizde ürün yerleştirme en iyi gizli pazarlama örneği olarak karşımıza çıkmaktadır. Yazımızda gizli pazarlama ne demek, hayalet pazarlama gibi konularda detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Gizli Pazarlama Ne Demek?

Stealth Marketing olarak ifade edilen gizli pazarlama anlamına gelen pazarlama türü günümüzde her alanda kullanabilen ve farkında olmadan sürekli maruz kaldığımız bir faaliyet olarak karşımıza çıkmaktadır. Gizli pazarlama nedir dediğimizde; bir ürünün (hedef kitlenin farkında olmadan) reklamını yapan herhangi bir pazarlama stratejisidir. Gizli pazarlamanın amacı nedir dediğimizde anında satış yapmak değil, tüketicileri daha sonra doğrudan reklama daha açık hale getirecek ilgi ve heyecan yaratmaktır. Gizli pazarlamada kullanılan birçok teknik vardır, en yaygınları ürün yerleştirme olarak karşımıza çıkmaktadır.

Gizli pazarlamanın en yaygın türü ürün yerleştirmedir. Bir ürünü bir filmin, TV şovunun veya diğer kitle iletişim araçlarının bir parçası olarak reklam bağlamının dışında öne çıkarma pratiğidir. Sadece kitle iletişim araçlarında değil dijital platformlarda da gizli pazarlama taktikleri kullanılabilir. Gizli pazarlama tüketicilerin o ürün hakkında konuşması, araştırması, tavsiye etmesi ya da ihtiyaç duyduğunda o ürünü tercih etmesini sağlamalıdır.

İlgili İçerik; Dijital Pazarlama Terimleri Nelerdir?

Gizli Pazarlama Özellikleri Nelerdir?

Gizli pazarlama, ürün bilgilerini ağızdan ağıza yaymanın harika yollarından biridir. Ağızdan ağza iletişimde gizli pazarlamanın etkileri sıklıkla görülür. Ürün yerleştirme, genellikle bir tür kitle iletişim araçlarının veya eğlencenin bir parçası olarak, bir reklamın bağlamı dışında bir ürünü öne çıkarır. Şirketler ürünlerini filmlere ve TV şovlarına yerleştirir ve ürünleri tanıtmak için ünlülerle işbirlikleri yapar. Bir şirketin hangi özel yaklaşımı benimsediğine bakılmaksızın, gizli pazarlama, henüz geniş çapta reklamı yapılmamış yeni bir ürün hakkında farkındalık yaratmada en etkilidir.

Gizli pazarlama özelliklerine bakıldığında; insanların ürün hakkında konuşmasını sağlamada etkili olmaktadır. Gizli pazarlama hedef kitlenin doğrudan ürünün reklamını yapmasını sağlamada etkili olmaktadır. Ürün yerleştirme en yaygın gizli pazarlama tekniği olarak karşımıza çıkmaktadır.

Gizli pazarlamanın bir başka popüler özelliği ise tanınmış kişilerin ve ünlülerin onaylanmasıdır. Bu, geniş çapta reklamı yapılmamış veya henüz piyasaya sürülmemiş olabilecek bir ürün hakkında farkındalığı artırmaya yardımcı olur. Gizli pazarlama genellikle gerilla pazarlamanın bir alt kümesi olarak görülür. Tüketiciler onu olduğu gibi tanımadıklarında, vazgeçme fırsatına sahip olmazlar.

İlgili İçerik; Gerilla Pazarlama Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Gizli Pazarlamayı Kimler Kullanır?

Büyük, küçük ya da orta ölçekli şirketler gizli pazarlama tekniklerini sıklıkla kullanırlar. Genellikle tek bir ürün için birden fazla pazarlama stratejisi kullanmayı göze alabilen daha büyük şirketler tarafından kullanılır. Gizli pazarlama öte yandan küçük şirketler tarafından yeni bir ürüne ilgi yaratmak için başarıyla kullanılmaktadır. E-ticaret şirketleri için de gizli pazarlama teknikleri ürün ve kampanyaların tanıtımında sıklıkla kullanılmaktadır.

Gizli Pazarlama Avantajları Nelerdir?

Hayalet pazarlama, her ölçekten işletmenin oldukça işine yarayan ve algıyı olumlu manada oluşturan bir pazarlama türüdür. Avantajlarına bakıldığında; ürünlerin piyasaya sürülmeden önce reklamını yaparak satış öncesi talep oluşturmada hayalet pazarlama oldukça avantajlı bir hal almaktadır. Bir şirketin imajını ve markasını şekillendirmeye yardımcı olmaktadır. Gizli pazarlama, geleneksel pazarlama taktiklerine kıyasla çok uygun maliyetlidir ve şirketlerin pazarlama faaliyetlerinden bütçe tasarrufu sağlatır.

Gizli Pazarlamanın Dezavantajları Nelerdir?

Gizli pazarlama avantajlı gibi görünse de dezavantajlı durumları da mevcuttur. Pazarlama etik dışı sınırdaysa bir markanın imajına zarar verebilecek düzeye gelebilmektedir. Kişilere bilgileri olmadan yapılan gizli pazarlama bazen ters etki yaparak tüketiciyi markadan uzaklaştırabilir.

Gizli Pazarlama Örnekleri Nelerdir?

Gizli pazarlama, tüketiciye fark ettirmeden onda bir algı oluşturmayı hedefleyen bir pazarlama türüdür. Gizli pazarlama örneklerine televizyonda, radyoda, basılı yayınlarda, sosyal medya platformlarında sıklıkla rastlamaktayız. Filmlerde veya televizyonda belirli bir ürüne atıfta bulunulması veya gösterilmesi gizli pazarlamanın çok yaygın bir örneği olarak karşımıza çıkar.

Dizilerde, filmlerde ürün yerleştirme ürünün gerçek bir kullanıcısı gibi kullanılması, logosuna yer verilmesi, ürün hakkında kısa bilgi verilmesi gizli pazarlamaya iyi bir örnek olmaktadır. Giyim sektöründe de gizli pazarlamayı sıkça görmekteyiz. Giyim ürünlerinin marka ya da logolarının açıkça gösterilmesi tüketicide bir algı oluşturması açısından gizli pazarlama faaliyetleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Gizli pazarlama örneği olarak en bilindik örnek olarak çok popüler yabancı dizilerden biri olan Game of Thrones’un sahnelerinden birinde beklenmedik bir şekilde Starbucks bardağı gözle görülür şekilde masaya konulmuştur. Kısa sürede sosyal medyada binlerce kişi tarafından konuşulan bu pazarlama tekniği kısa sürede viral hale gelmiştir.

En yeni gizli pazarlama örneği Doğanay Şalgam Don't Look Up filminde olmuştur. Netflix’te yayınlanan Don’t Look Up filminde başrol oyuncusu olan Leonardo DiCaprio Amerika’da bir markette alışveriş yaparken market rafında Doğanay şalgam suyu ürünlerinin olması Doğanay markasının sosyal medyada pek çok kişi tarafından konuşulmasına sebep oldu. Bu durum markanın plansız bir şekilde gizli pazarlama yapmasını sağladı.

İlgili İçerik; Viral Pazarlama Nasıl Yapılır?

Gizli Pazarlama Nasıl Yapılır?

Gizli pazarlama riskli bir yatırım olabileceği gibi büyük şirketler için oldukça karlı bir hal de alabilir. Küçük ya da orta ölçekli şirketler için de marka algısı oluşturma, yeni bir ürünün tanıtımını yapma ya da talep oluşturma için gizli pazarlama avantajlı ve az maliyetlidir.

Etkili gizli pazarlama yolları konusunda bilgi sahibi olabileceğiniz birkaç kritik noktayı aşağıda sıraladık;

Hedef Kitlenizi Tanımlayın

Şirketler müşterilerin kim olduğuna ve gizli pazarlama kampanyalarına nasıl tepki verebileceklerine dair net bir resim oluşturmak için tüketici verilerini okumalı ve anketler yapmalıdır. Hedef kitleyi doğru tanımlamak, hedef kitlenin yaşı, cinsiyeti, işi, yaşadığı yeri gibi bilgileri analiz ederek doğru şekilde kampanyalar kurgulanmalıdır.

İlgili İçerik; Hedef Kitle Nasıl Belirlenir?

Beklentileri Karşılık Olacak Seçimler Yapın

Hedef kitlenin beklentilerini analiz ederek kampanyaları ve gizli pazarlamanın sunulacağı kanal ve kişileri doğru seçmek gerekmektedir. Örneğin televizyonda gizli pazarlama yapılacaksa hangi program ya da oyuncuda ürün yerleştirme yapılacağı doğru şekilde analiz edilmelidir.

İlgili İçerik; Tüketici Davranışı Özellikleri Nelerdir?

Pazar Araştırması Yapın

Pazar araştırması yapmak doğru verileri toplamak ve gizli pazarlamayı etkili şekilde kullanmak için oldukça önemlidir. Gizli bir kampanya için bir senaryo yazmayı, ürün yerleştirme senaryoları hazırlamayı veya tüketicileri ürünle tanıştıran başka herhangi bir yöntemi geliştirmeyi içeren yöntemler Pazar araştırması ile mümkün olmaktadır.

Kanunlara Göre Hareket Edin

Bazı gizli pazarlama uygulamalarına yasal yaptırımlar uygulanabilir. Örneğin tütün ve alkol ürünleriyle ilgili bir ulusal televizyonda gizli pazarlama yapmak söz konusu değildir. Böyle bir durum çeşitli yaptırımları da beraberince getirecektir. Bu nedenle yasal prosedürler konusunda destek alınması gerekir.