Forfaiting Nedir? Avantajları ve İşleyişi

Forfaiting Nedir?

“Hakların teslimi” anlamına gelen ve bir finansman yöntemi olan forfaiting yöntemi çerçevesinde, ihracatçı, vadeli satışlardan kaynaklanan alacaklarını bir finans kuruluşuna (forfaiter) iskonto ederek peşin nakde çevirmektedir. Böylelikle, ihracatçı alacak riskini devretmekte ve likidite sağlamaktadır.

Forfaiting işlemlerinde genellikle poliçe, bono veya akreditif gibi finansal enstrümanlar kullanılmaktadır. Alacakların garanti altına alınması amacıyla sıklıkla bir banka teminatı (aval) talep edilmektedir. Bu durum, forfaiter’in ödeme riskini minimize etmesine olanak tanımaktadır.

Forfaiting’in en önemli avantajları arasında, ihracatçının kredi ve döviz kuru risklerinden korunması, bilançosunda borç görünmemesi ve nakit akışının iyileştirilmesi yer almaktadır. Aynı zamanda, özellikle uzun vadeli ve yüksek tutarlı işlemlerde sıklıkla tercih edilmektedir. Bununla birlikte, iskonto oranları sebebiyle maliyetin yüksek olabilmesi gibi bir dezavantajı da bulunmaktadır.

Özellikle gelişmekte olan ülkelerle gerçekleştirilen ticarette, forfaiting güvenilir bir finansman aracı olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Çünkü ödemeleri güvenceye alabilme avantajı sunar.

İlgili İçerik: İskonto Nedir, İskonto Oranı Nasıl Hesaplanır?

Forfaiting Nasıl Çalışır?

Forfaiting süreci, ihracatçının vadeli alacaklarını bir finans kuruluşuna (forfaiter) devretmesi ile başlamaktadır. Süreç ihracatçı ile ithalatçı arasında vadeli ödeme koşullarında bir mutabakat sağlanarak başlar. Ardından ihracatçı, alacaklarını bir bankanın temin ettiği poliçe veya bono gibi finansal enstrümanlarla güvence altına alır.

Daha sonra forfaiter bu alacakları belirli bir iskonto oranı çerçevesinde satın alarak ihracatçıya peşin ödeme gerçekleştirir. Bu süreç sayesinde, ihracatçı tahsilat riskinden kurtulmakta ve nakit akışını hızlandırmaktadır. Forfaiter ise, vadeye bağlı olarak ithalatçı veya garantör bankadan ödemeyi tahsil etmektedir.

Bu yöntemin en önemli avantajı, ihracatçının finansal riskleri üstlenmemesi ve bilançosunda borç yaratmamasıdır. Ancak, forfaiting işlemi maliyetli olabilmekte, zira forfaiter işlem riskine dayalı olarak iskonto oranını belirlemektedir. Özellikle uzun vadeli ve büyük tutarlı ihracat işlemlerinde sıklıkla tercih edilmektedir.

Forfaiting’in Avantajları Nelerdir?

Forfaiting, ihracatçılar için çok sayıda avantaj sunmaktadır;

• Alacakların peşin tahsil edilmesi sayesinde nakit akışı önemli ölçüde iyileşmektedir.
• İhracatçı tarafı kredi ve tahsilat risklerinden tamamen kurtulmuş olmaktadır.
• Döviz kuru dalgalanmalarından etkilenmemeyi ve finansal planlamanın daha sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesini mümkün kılmaktadır.
• Bilanço dışında bir finansman yöntemi olması sebebiyle, şirketin borçluluk oranını artırmamaktadır.
• Forfaiting işlemlerinin genellikle banka garantisiyle gerçekleştirilmesi, riskin oldukça düşük olmasını da sağlamaktadır.

Forfaiting ile Factoring Arasındaki Farklar

Forfaiting ve factoring, her ikisi de alacakların finansmana dönüştürülmesine imkân tanıyan yöntemlerdir; ancak aralarında önemli farklılıklar bulunmaktadır.

1. Karşılaştırılabilir olarak ilk akla gelen kavramlardan biri faktoringdir. Faktoringi, forfaiting kavramından ayıran en temel özellik, devamlılık ilkesinin bulunması ve işlemin bir defaya mahsus yapılmasıdır. Forfaiting sürecinde gerçekleştirilen işlemler tek seferlik nitelik taşırken, faktoringde sürekli bir uygulama söz konusudur.
2. Forfaiting işleminde senet, poliçe gibi belgeler gerekmekteyken, faktoring uygulamasında fatura karşılığında hizmet sağlanmaktadır. Forfaitingde vade süresi 6 ay ile 7 yıl arasında değişebilmekte, buna karşın faktoring işlemleri en fazla 3 ay vade ile gerçekleştirilmektedir.
3. Firma riski açısından değerlendirildiğinde, forfaiting yapıldığı takdirde firma riski sıfıra yakın bir seviyedeyken, faktoringde firma riski %10 ve üzeri seviyelere çıkmaktadır.
4. Özel bir anlaşma ya da sözleşme, forfaiting işlemleri sırasında gerekmezken, faktoring işlemleri için genel bir sözleşmenin yapılması zorunludur.
5. Forfaitingde faiz, iskonto yöntemi ile hesaplanırken; faktoringde faizler cari hesap yöntemi ile açıklanmakta ve hesaplanmaktadır.

Özetle, forfaiting daha uzun vadeli, büyük tutarlı ve risksiz bir finansman yöntemi sunarken factoring daha kısa vadeli, küçük ölçekli ve esnek bir yapı arz etmektedir.

Forfaiting Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

1. Forfaiting işlemi gerçekleştirilirken öncelikle alacakların teminat altına alınması büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, banka garantisi veya teminat mektubu gibi güvence mekanizmalarının sağlanması elzemdir.
2. İşlem maliyetleri, özellikle iskonto oranları ve ek ücretler titizlikle incelenmelidir.
3. İhracatçıların, forfaiting işlemini yürütecek finans kuruluşunun güvenilirliğini araştırmaları gerekmektedir.
4. Alıcının ödeme kabiliyeti ve ülke riski dikkatlice değerlendirilmelidir. Döviz kuru dalgalanmaları dikkate alınarak uygun para biriminin seçimi yapılmalıdır.
5. Sözleşme hükümleri titizlikle incelenmeli ve hukuki risklerin en aza indirilmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.

Forfaiting Uygulama Alanları Nelerdir?

Forfaiting, özellikle uluslararası ticaret alanında kullanılan bir finansman yöntemidir. Bu yöntem, uzun vadeli ve yüksek tutarlı ihracat işlemlerinde tercih edilmektedir. Makine, ekipman, altyapı projeleri, enerji ve savunma sanayi gibi sektörlerde yaygın bir şekilde uygulanmaktadır.

Gelişmekte olan ülkelerle gerçekleştirilen ticaretlerde, alacak riskinin azaltılması amacıyla forfaiting yöntemi tercih edilmektedir. Ayrıca, inşaat ve altyapı projeleri, ulaşım ve havacılık sektörü, savunma sanayii, telekomünikasyon ve teknoloji sektörü, devlet destekli ihracatlar ve büyük ölçekli sözleşmelerde finansal güvenliğin sağlanması için de bu yöntemden yararlanılmaktadır.

İhracatçılar, ödeme riskini ortadan kaldırmak ve nakit akışını iyileştirmek amacıyla forfaiting yönteminin avantajlarından faydalanabilmektedir.

Forfaiting işlemleri Nasıl Vergilendirilir?

Forfaiting işlemlerinin vergilendirilmesi, ülkeler arasında farklılıklar gösterse de genel olarak belirli temel vergisel yükümlülükleri içermektedir. İlk olarak, forfaiting işlemi kapsamında devredilen alacaklar genellikle Katma Değer Vergisi'ne (KDV) tabi değildir. Bu durum, birçok ülkede bu tür finansal işlemlerin KDV'den muaf tutulmasından kaynaklanmaktadır. Ancak, forfaiting sürecinden elde edilen gelirler kurumlar vergisine tabi olabilmektedir.

İskonto bedeli veya faiz geliri olarak değerlendirilen kazançlar ise, ilgili vergi mevzuatına bağlı olarak gelir vergisi veya stopaj kesintisine tabi olabilir. Ayrıca, bazı ülkelerde damga vergisi veya banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) gibi ek vergilerin uygulanabilmesi mümkündür.

Forfaiting işlemlerinde vergi avantajlarından yararlanabilmek için sözleşmelerin dikkatlice hazırlanması ve ilgili ülkenin vergi mevzuatına uygunluğun sağlanması büyük önem arz etmektedir. Vergi yükümlülükleri hakkında kesin bilgi edinmek amacıyla yerel mevzuatın incelenmesi veya bir mali danışmandan profesyonel destek alınması önerilmektedir.

İlgili İçerik: KDV Nedir?

Forfaiting İşlemleri İçin Hangi Belgeler Gereklidir?

Forfaiting işlemlerinin gerçekleştirilmesi için belirli belgelerin temin edilmesi gerekir.

Öncelikle ihracatçı ile ithalatçı arasında akdedilen satış sözleşmesinin sunulması gerekmektedir. Alacağın, teminat altına alınabilmesi amacıyla poliçe, bono veya akreditif gibi ödeme belgeleri talep edilmektedir.

İthalatçının ödeme güvencesinin sağlanması amacıyla banka garantisi veya teminat mektubu talep edilebilir. Bununla birlikte, fatura, sevk belgeleri ve gümrük beyannamesi gibi ticari belgelerin de forfaiter tarafından talep edilmesi olasıdır. Özetle;

• İthalatçı firma ile yapılan satış sözleşmesiyle ödeme koşullarını gösteren belge
• Import Forfaiting Anlaşması
• Alacak Belgesi
• Teminat Belgesi

gibi belgeler istenmektedir.

Forfaiting sözleşmesi, taraflar arasında imzalanarak işlemin resmi bir şekle bürünmesi sağlanır. Sürecin sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için tüm belgelerin eksiksiz ve doğru bir biçimde hazırlanması büyük önem taşımaktadır.

Forfaiting ile İhracatçı Nasıl Risklerden Korunur?

Forfaiting, ihracatçıları çeşitli finansal risklere karşı koruma işlevi görmektedir. Öncelikle, ihracatçı, vadeli alacaklarını peşin bir şekilde tahsil ederek likidite riskini ortadan kaldırmaktadır. Ayrıca, forfaiting işlemleri kapsamında alacaklar bir finans kurumu nezdinde devredildiği için tahsilat riski tamamen ortadan kaldırılmış olacaktır.

Döviz kuru dalgalanmaları da önemli bir risk unsuru teşkil etmektedir. Ancak forfaiting uygulaması sayesinde, ihracatçı alacağını önceden belirlenmiş bir tutar üzerinden tahsil ettiğinden, döviz kurlarındaki değişimlerden etkilenme riski ortadan kalkmaktadır. Bunun yanı sıra, ithalatçının ödeme yapmama riski forfaiter tarafından üstlenildiğinden, ihracatçı bu durumdan da güvence altına alınmış olmaktadır.

Sonuç olarak forfaiting, ihracatçıları hem finansal hem de ticari risklerden koruyarak güvenli bir ticaret ortamı oluşturulmasına katkı sağlamaktadır.

Forfaiting Örnekleri

Forfaiting’e örnek vermek gerekirse;

“Bir makine üreticisi, yurtdışındaki bir müşterisine 2 yıl vadeli bir satış gerçekleştirmektedir. Alacak riskini üstlenmek istemeyen ihracatçı, bu alacağı bir forfaiting şirketine devretme yoluna gitmektedir. Forfaiter, iskonto uygulayarak ödemeyi peşin şekilde gerçekleştirmekte ve vade sonunda alıcıdan tahsilatı kendisi üstlenmektedir.”

Hemen Şimdi

E-ticaret Sitenizi Kolayca Açın

30.000+ İşletmenin tercih ettiği e-ticaret altyapısıyla internetten satış yapmaya başlayın!

15 Gün Ücretsiz Deneyin!