• Yazar Pınar Keleş
  • Güncellenme Tarihi 12 Haziran 2025
  • Okuma Süresi 6 dakikada okunur

CPT Teslim Şekli Nedir?


CPT Teslim Şekli Nedir?
 

CPT (Carriage Paid To - Taşıma Bedeli Ödenmiş Teslim), uluslararası ticaret süreçlerinde kullanılan Incoterms teslim şekillerinden biridir. Bu teslim şeklinde satıcı, malları kararlaştırılan varış noktasına taşıyacak taşıyıcıya teslim eder ve bu noktaya kadar olan taşıma maliyetlerini üstlenir. CPT teslim şekli, 2020 Incoterms kuralları kapsamında hem karayolu, demiryolu, havayolu ve denizyolu taşımacılığında hem de multimodal (çoklu taşıma) operasyonlarda kullanılabilir.

 

CPT teslim şeklinde risk devri, malların ilk taşıyıcıya teslim edilmesiyle satıcıdan alıcıya geçer. Ancak satıcı, varış yerine kadar olan taşıma bedelini ödemekle yükümlüdür. Bu durum, ihracat ve ithalat süreçlerinde tarafların sorumluluklarını net bir şekilde belirleyerek olası anlaşmazlıkları önler. CPT, özellikle farklı taşıma modlarının kullanıldığı karmaşık lojistik yönetimi gerektiren durumlarda tercih edilmektedir.

 

CPT Teslim Şeklinin Özellikleri Nelerdir?

 

CPT teslim şekli, uluslararası ticaret yapan işletmelere esnek bir yapı sunar. Bu teslim şeklinin temel özellikleri şunlardır:

 
  • Taşıma sürecinde ortaya çıkan tüm maliyetler satıcı tarafından üstlenilir.
  • Malların sorumluluğu, ürünler ilk taşıyıcıya teslim edildiği anda alıcıya geçer.
  • Malların ihracat için gerekli tüm gümrük işlemleri satıcının sorumluluğundadır.
  • Ürünlerin varış ülkesindeki tüm ithalat ve gümrük işlemleri alıcının sorumluluğunda gerçekleştirilir.
  • Malların varış ülkesine girişinde ödenmesi gereken tüm vergiler alıcı tarafından karşılanır.
  • Taşıma şeklini satıcı belirler, ancak bu seçimi yaparken alıcının çıkarlarını gözetmek zorundadır.
  • CPT teslim şeklinde sigorta zorunlu değildir, ancak alıcının kendi çıkarlarını korumak adına taşıma sigortası yaptırması önerilmektedir.
 

CPT Nasıl Çalışır?

 

CPT teslim şekli, belirli bir düzen içerisinde işleyen adımlardan oluşur. İşleyiş süreci şu şekilde gerçekleşir:

 
  • Satıcı ve alıcı arasında CPT teslim şekli ile bir satış sözleşmesi imzalanır ve varış noktası belirlenir.
  • Satıcı, malları hazırlar ve ihracat için gerekli tüm belgeleri düzenler.
  • Satıcı, malları ilk taşıyıcıya teslim eder ve bu noktada risk alıcıya geçer.
  • Satıcı, varış noktasına kadar olan taşıma sözleşmesini yapar ve maliyetini karşılar.
  • Alıcı, varış noktasında malları teslim alır ve ithalat gümrükleme işlemlerini gerçekleştirir.
 

Bu süreçte taşıma bedeli ödenmiş teslim şeklinin en kritik noktası, risk ve maliyet sorumluluklarının farklı noktalarda el değiştirmesidir. Satıcı, mallar ilk taşıyıcıya teslim edildikten sonra bile taşıma maliyetlerinden sorumlu olmaya devam eder, ancak malların zarar görmesi durumunda sorumluluk alıcıya aittir.

 

CPT Teslim Şeklinin Avantajları Nedir?

 
CPT Teslim Şeklinin Avantajları Nedir?
 

CPT teslim şekli, hem satıcı hem de alıcı için çeşitli avantajlar sunar. Satıcı açısından en önemli avantaj, taşıma sözleşmesini kendi belirleyebilmesi ve böylece lojistik süreçleri daha iyi kontrol edebilmesidir. Satıcı, kendi anlaşmalı olduğu taşıyıcıları kullanarak operasyonel kolaylık sağlayabilir.

 

Alıcı için ise en büyük avantaj, taşıma maliyetlerinin satıcı tarafından karşılanmasıdır. Bu durum, alıcının maliyet planlamasını daha net yapabilmesine olanak tanır. Ayrıca, uluslararası pazarlara uzak olan alıcılar için taşıma organizasyonu yapmak zorunda kalmamak önemli bir kolaylıktır.

 

CPT teslim şekli, özellikle konteyner taşımacılığında ve çoklu taşıma modlarının kullanıldığı durumlarda pratik çözümler sunar. Ayrıca, satıcının taşıma maliyetlerini önceden bilmesi ve bunu fiyatlandırmasına dahil edebilmesi, fiyat tekliflerinin daha şeffaf olmasını sağlar.

 

CPT Teslim Şeklinin Kullanım Alanları Nedir?

 

CPT teslim şekli, birçok farklı uluslararası ticaret senaryosunda kullanılabilir. Özellikle konteyner taşımacılığının yaygın olduğu sektörlerde tercih edilir. Elektronik, tekstil, makine ve yedek parça gibi endüstriyel ürünlerin ihracatında sıklıkla kullanılmaktadır.

 

CPT, özellikle satıcının taşıma sürecinde daha fazla kontrol sahibi olmak istediği durumlarda tercih edilir. Ayrıca, alıcının taşıma organizasyonu konusunda yeterli deneyime sahip olmadığı veya kendi ülkesindeki taşıma şartlarına hakim olmadığı durumlarda da ideal bir seçenektir.

 

Çoklu taşıma modlarının kullanıldığı karmaşık lojistik operasyonlarda CPT teslim şekli büyük kolaylık sağlar. Örneğin, karayolu ile başlayıp denizyolu ile devam eden ve tekrar karayolu ile tamamlanan bir taşıma sürecinde, tüm organizasyonun satıcı tarafından yapılması işlemleri basitleştirir.

 

CPT Nasıl Kullanılır?

 

CPT teslim şeklini etkin bir şekilde kullanmak için belirli adımları takip etmek gerekir:

 
  • Satış sözleşmesinde CPT teslim şeklini açıkça belirtin ve varış noktasını net bir şekilde tanımlayın (örneğin, "CPT İstanbul Limanı").
  • Taşıma maliyetlerini detaylı olarak hesaplayın ve fiyatlandırmaya dahil edin.
  • Güvenilir ve deneyimli taşıyıcılarla çalışarak taşıma sürecinin sorunsuz ilerlemesini sağlayın.
  • Risk devrinin ilk taşıyıcıya teslimle gerçekleştiğini göz önünde bulundurarak, bu aşamaya kadar olan süreçte gerekli önlemleri alın.
  • İhracat belgelerini eksiksiz hazırlayarak gümrük süreçlerinin hızlı ilerlemesini sağlayın.
 

CPT kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, varış yerinin net bir şekilde belirtilmesidir. Ayrıca, taşıma sözleşmesinin şartları ve maliyetleri konusunda şeffaf olmak, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkları önler.

 

CPT Teslim Şeklinde Satıcı ve Alıcıya Düşen Sorumluluklar Nelerdir?

 
CPT Teslim Şeklinde Satıcı ve Alıcıya Düşen Sorumluluklar Nelerdir?
 

CPT teslim şeklinde satıcı ve alıcının sorumlulukları net bir şekilde ayrılmıştır. Satıcının temel sorumlulukları arasında malların belirtilen kalite ve miktarda hazırlanması, ihracat için gümrüklenmesi ve varış yerine kadar olan taşıma sözleşmesinin yapılması yer alır. Satıcı ayrıca, malların ilk taşıyıcıya teslim edilene kadar olan süreçteki tüm risklerden sorumludur.

 

Alıcının sorumlulukları ise malların ilk taşıyıcıya tesliminden sonraki riskleri üstlenmek, varış noktasında malları teslim almak ve ithalat gümrükleme işlemlerini gerçekleştirmektir. Alıcı ayrıca, varış ülkesindeki vergi, resim ve harçları ödemekle yükümlüdür.

 

Taraflar arasındaki bu sorumluluk dağılımı, uluslararası ticaret süreçlerinin daha düzenli ilerlemesini sağlar. Özellikle taşıma sürecindeki risklerin alıcıya, maliyetlerin ise satıcıya ait olması, her iki tarafın da kendi sorumluluklarını net bir şekilde anlamasını gerektirir.

 

CPT Teslim Şeklinde Navlun Kime Ait?

 

CPT teslim şeklinde navlun (taşıma bedeli), tamamen satıcıya aittir. Satıcı, malların kararlaştırılan varış noktasına kadar taşınması için gerekli tüm taşıma bedellerini ödemekle yükümlüdür. Bu, ana taşıma ücretini kapsadığı gibi, yükleme, aktarma ve ilgili terminal masraflarını da içerir.

 

Satıcı, navlun bedelini ödeme sorumluluğunu üstlenirken, en uygun taşıma şeklini ve taşıyıcıyı seçme hakkına da sahiptir. Ancak satıcı, bu seçimi yaparken alıcının çıkarlarını da gözetmelidir. Navlun maliyetlerinin satıcı tarafından üstlenilmesi, alıcı için maliyet planlaması açısından önemli bir avantaj sağlar.

 

CPT Teslim Şeklinde Fiyatlandırma Nasıl Yapılır?

 

CPT teslim şeklinde fiyatlandırma yaparken, satıcı birçok maliyet kalemini hesaba katmalıdır. Temel ürün maliyetine ek olarak, ihracat gümrükleme masrafları, taşıma ve sigorta maliyetleri (eğer satıcı sigorta yaptırmayı tercih ederse) fiyata dahil edilmelidir.

 

Fiyatlandırma sürecinde, varış noktasına kadar olan tüm taşıma maliyetleri detaylı olarak hesaplanmalıdır. Bu hesaplamada mesafe, taşıma modu, mal miktarı ve hacmi gibi faktörler etkilidir. Satıcı, bu maliyetleri doğru bir şekilde hesaplayarak rekabetçi ancak karlı bir fiyat belirleyebilir.

 

CPT fiyatlandırmasında dikkat edilmesi gereken husus, risk ve maliyet sorumluluklarının farklı noktalarda değiştiğidir. Satıcı, riskin erken devredildiğini ancak maliyetlerin devam ettiğini göz önünde bulundurarak fiyatlandırma yapmalıdır.

 

CPT Teslim Şeklinin Diğer Teslim Şekillerinden Farkları Nedir?

 
CPT Teslim Şeklinin Diğer Teslim Şekillerinden Farkları Nedir?
 

CPT teslim şekli, diğer Incoterms teslim şekillerinden belirli özellikleriyle ayrılır. Örneğin, CIP (Carriage and Insurance Paid) teslim şekli ile çok benzerdir, ancak CIP'de satıcı taşıma sigortasını da yaptırmak zorundadır. CPT'de ise sigorta zorunluluğu yoktur.

 

EXW (Ex Works) teslim şekliyle karşılaştırıldığında, CPT satıcıya çok daha fazla sorumluluk yükler. EXW'de satıcı malları sadece kendi tesisinde hazır eder, tüm taşıma ve gümrükleme sorumlulukları alıcıya aittir. FOB (Free On Board) teslim şekli ise sadece denizyolu taşımacılığında kullanılırken, CPT tüm taşıma modlarında kullanılabilir.

 

DAP (Delivered At Place) teslim şekli ile karşılaştırıldığında, CPT'de risk daha erken devredilir. DAP'ta risk ve maliyet sorumlulukları aynı noktada (varış yerinde) devredilirken, CPT'de risk ilk taşıyıcıya teslimde devredilir, ancak maliyet sorumluluğu varış yerine kadar devam eder.

 

CPT Teslim Şeklinde Sigorta Yaptırma Zorunluluğu Var mıdır?

 

CPT teslim şeklinde, ne satıcı ne de alıcı için taşıma sigortası yaptırma zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, malların ilk taşıyıcıya tesliminden sonra risk alıcıya geçtiği için, alıcının kendi çıkarları doğrultusunda sigorta yaptırması önerilir.

 

Eğer taraflar sigorta konusunda bir anlaşmaya varmak isterlerse, bu satış sözleşmesinde ayrıca belirtilmelidir. Sigorta yaptırılması durumunda, hangi risklerin kapsanacağı, sigorta bedelinin ne olacağı ve sigorta maliyetinin kime ait olacağı açıkça tanımlanmalıdır.

 

Özellikle yüksek değerli ürünlerin taşınmasında veya riskli rotaların kullanılması durumunda, sigorta yaptırmak her iki taraf için de bir güvence sağlar. Sigorta, olası hasar durumlarında finansal kayıpları minimize eder ve lojistik yönetiminin daha güvenli yapılmasına katkıda bulunur.

 

 

Ticimax ile çalışmak istiyorsanız demo talep formunu doldurabilir ve 15 günlük deneme süresinin ardından e-ticarette doğru adımlar atabilirsiniz. Ticimax ile ilgili daha fazla haber almak için Ticimax’ı Youtube, Instagram, Facebook ve X üzerinden takip edebilirsiniz. Ayrıca e-ticaret ile ilgili kapsamlı bilgi almak için 0850 811 08 20 numaralı telefonu arayabilirsiniz.

 

E-Ticaret için en doğru altyapı
Hemen Şimdi

E-ticaret Sitenizi Kolayca Açın

30.000+ İşletmenin tercih ettiği e-ticaret altyapısıyla internetten satış yapmaya başlayın!

15 Gün Ücretsiz Deneyin!
<