Kullanıcı Arayüzü (User Interface- UI) Hakkında Bilmeniz Gerekenler

İnternet kullanımın hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelmesiyle birlikte web sitelerinin kullanım kolaylığı ve hızı da önem kazanmaya başladı. Genellikle web sitelerinde aşina olduğumuz kullanıcı arayüzü tasarımı kavramını daha sık duyar olduk. E-ticaret siteleri için de son derece önemli olan kullanıcı arayüzü tasarımı, hem marka imajını hem de satın alma davranışını etkilemektedir.

Kullanıcı Arayüzü ( User Interface- UI) Hakkında Bilmeniz Gerekenler konusunu ele aldığımız bu içeriğimizde kullanıcı arayüzü nedir, kullanıcı arayüzü özellikleri, user interface ve ui tasarımcı özellikleri kavramlarını açıklayacak ve kullanıcı arayüz deneyimi konusunu kapsamlı olarak işleyeceğiz. Dilerseniz önce arayüz nedir sorusuna yanıt verelim.

İlgili İçerik; Kullanıcı Deneyimi Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Arayüz Ne Demektir?

Bilgisayar yazılımlarında karşımıza çıkan arayüz kavramı, bu yazılımların kullanıcılar tarafından sorunsuz çalıştırılması için tasarlanan ve farklı grafik yazı ya da resimlerin olduğu ön sayfayı ifade eder. Her ne kadar arayüz kavramı web siteleri ile özdeşleştirilmiş olsa da, arayüzler donanım arayüzü ve yazılım arayüzü olarak incelenebilir.

Donanım arayüzü çeşitli depolama aygıtları ya da veri yolları gibi bileşenlerde bulunmaktadır. Donanım arayüzleri, veri parçalarını aynı zamanda taşıyan elektrik bağlantılarıyla paralel ya da donelerin tek bir bit olarak gönderildiği bir seri olabilir. Standart bir donanım arayüzü, bilgi işlem sistemlerinin esnek uygulanmasını sağlar.

Yazılım arayüzü ise farklı "düzeylerde" çok çeşitli arayüz türlerine atıfta bulunabilir. Bir işletim sistemi donanım parçalarıyla arayüz oluşturabilir. İşletim sisteminde yer alan programların ya da uygulamaların veri akışlarının filtreler ya da başka sistemlerle etkileşim içinde olması gerekebilir.

Kullanıcı Arayüzü Tasarımı Nedir?

Kullanıcı Arayüzü Tasarımı, dokunsal, işitsel ya da görsel iletişim köprüsü kurarak etkileşimi kolaylaştıran tasarımlara verilen bir addır. İngilizcede user interface olarak adlandırılan kullanıcı arayüzü kelimenin kısaltması olan Uİ olarak da kullanılır. Kullanıcı arayüzü tasarımı nedir sorusuna, genel hatları ile tasarımın ne şekilde gözüktüğü ile ilgilenen alandır cevabını verebiliriz.

Web tasarımında kullanılan öğelerin konumları, şekilleri ve renkleri ile bu öğeler arasında kalan boşluklar, kullanıcı arayüzü tasarımı (Uİ) ile şekillendirilir. Bunun amacı en güncel tasarım ile en iyi kullanıcı deneyimi sunmaktır. Günümüzde daha çok internetin kullanıcılar tarafından görünen yüzü olarak algılanan kullanıcı arayüzü tasarımı aslında bundan çok daha geniş bir alanı kapsamaktadır.

Arayüz kavramı grafiksel kullanıcı arayüzü ile anılır fakat grafiksel olmayan arayüzler de hayatın her alanında karşımıza çıkmaktadır. Ne demek istediğimizi biraz daha açacak olursak, kullanıcı arayüzü tasarımı, herhangi bir program bilgisine sahip olmayan kullanıcıların o programları ya da bilgisayarları kullanabilmeleri için tasarlanan araçlardır.

Kullanım komutları içeren makineler için geliştirilen işitsel, dokunsal ya da görsel tüm kumanda araçları da kullanıcı arayüzü tasarımı ile şekillendirilmiştir. Web siteleri, uygulama tasarımları, farklı aplikasyonlar ya da oyun platformları ve benzeri kullanımlarda karşımıza çıkan kullanıcı arayüzü tasarımı kavramı yalnızca internet tabanlı oluşunlarda kullanılan bir kavram değildir. İnternet tabanlı olsun ya da olmasın, günlük hayatta kullandığımız birçok şey kullanıcı arayüzüne sahiptir.

Akıllı televizyonlar, akıllı telefonlar, akıllı saatler, diz üstü ya da masaüstü bilgisayarlar, tabletler, e- okuma cihazları, gps ya da navigasyon cihazları, bankamatikler, sürücü ekranları hatta beyaz eşyalar kullanıcı arayüzü tasarımı örneklerindendir.

İlgili İçerik; Sayfa Tasarımınızı Güçlendirmenin 5 Etkili Yolu

İlgili İçerik; Ürün Fotoğraflamada Kaçınılması Gereken 6 Önemli Hata

Kullanıcı Arayüzü (User İnterface) Özellikleri Nelerdir?

Kullanıcıların deneyimlediği tüm grafik düzenlemeler ve bu düzenlemelerin özellikleri kullanıcı arayüzü tasarımın konusudur. Kullanıcıların okuduğu metinler ve bu metinlerin giriş alanları, tıkladığı düğmeler, izlediği animasyonlar ya da çeşitli görüntüler ve diğer tüm etkileşim araçlarının genel özellikleri, kullanıcı arayüzü ile oluşturulur.

Özellikle web sitelerinin performansını etkileyen arayüz animasyonları, sayfa geçişleri, kaydırma hızı, ekran düzeni gibi tüm mikro etkileşimler kullanıcı arayüzü özelliklerine bağlıdır. Kullanıcı deneyimi her anında doğal, anlamlı ve faydalı olmalıdır.

E-ticaret sitenizde, mevcut ve potansiyel müşterilerinizin daha fazla vakit geçirmesini sağlamak istiyorsanız, arayüz deneyimlerini iyileştirmeli ve hizmet kalitesini artırmalısınız.

• Kullanıcı arayüzü (user interface) tasarımına sahip bir sistem (bilgisayar, makine vb) ile bu sistemi kullanan kişi (kullanıcı) arasındaki bağlantıyı sağlar.
• Kullanıcı arayüzü, komutlar, yönergeler, bilgilendirmeler içerir ve böylece sistemin daha kolay ve hızlı kullanılmasını sağlar.
• Kullanıcı sorunlarını ya da sistem kontrol sorunlarını gidermek için tasarlanmıştır.
• Kullanıcı arayüzü, kullanıcılarla iletişim kurabileceği ( görsel, işitsel, dokunsal) araçların tümünü ya da sisteme en uygununu kullanır.
• Tasarımların belirli bir standardın üzerinde, ergonomik ve mümkün olduğu kadar basit olması için çalışır.
• Kullanıcı arayüzü, tasarım öğelerinin dışında mobil uygulamadaki ya da web sitelerindeki kontrol butonları ile de ilgilidir.
• İşlevselliğinin yanı sıra, kullanıcı arayüzü tasarımı sanatsal bir yaklaşımdır.
• İnternet tabanlı tüm tasarımların nasıl görüneceği kullanıcı arayüzü tasarımı aşamasında belirlenmektedir.
• Kullanıcı arayüzü tasarımı, hem tekil web sayfaları hem de bu sayfaların birbirleri ile etkileşime girdiklerinde nasıl görüneceği konularıyla ilgilenir.
• Kullanıcı arayüzü tasarımı, sayfa bütülüğünü göz önünde bulundurmalı ve bu bütünlük algısını tekrar eden deseni şekili yazı karakteri gibi görsel öğelerle desteklemelidir.

İlgili İçerik; Online Alışveriş Sitesi Kurmak İçin Gerekenler

İlgili İçerik; Dikkate Almanız Gereken 5 Dijital Pazarlama Stratejisi

Kullanıcı Arayüzü Tasarımı Yöntemleri

Kullanıcı arayüzü tasarımı (Uİ) belirli amaçlar doğrultusunda şekillenir ve bu amaçlara ulaşmak için bir sizi yöntem uygulanır. Bu tasarım disiplinin kullandığı yöntemlere dilerseniz hep birlikte bakalım.

Kullanıcı Odaklı Tasarım (User Centered Design)

Kullanıcı odaklı bu tasarım yönteminde, kullanıcı deneyimlerinden yola çıkılmaktadır. Kullanıcıların alışkanlıkları ya da amaçları göz önüne alınarak yapılan bu kullanıcı deneyimi tasarımı, ilk üretim aşamasından başlar ve gerektiği dönemlerde iyileştirmeye gidilir.

Etkileşim Tasarımı (İnteraction Design)

Etkileşim temelli kullanıcı arayüzü tasarımı yapılırken; insan (kullanıcı) ve makine (kullanılan) arasındaki etkileşim hedefleri ve yöntemleri esas alınmaktadır. Belirlenen hedefe ulaşmak için insandan ya da makineden kaynaklanan ve kaynaklanabilecek olası sorunlar incelenerek çözülmeye çalışılır.

Kullanıcı Arayüzü Çeşitleri Nelerdir?

Kullanıcı arayüzü tasarımları yapılırken tek bir odaktan değil birçok farklı dinamikten yararlanıldığını söylemiştik. Bu dinamikler görsel, işitsel ve dokunsal araçların geliştirilmesinde kullanılır ve böylece kullanıcı deneyimi bir bütün olarak iyileştirilmiş olur.

• Grafik kullanıcı arayüzü (graphical user interface / GUI) tasarlanan programda kullanılacak tüm linklemeler, grafikler, görseller, butonlar ve girdi alanları ile ilgilenmektedir.
• İşitsel kullanıcı arayüzü (auditory user interface) ise görme engelliler için oldukça önemli bir arayüzdür. Ses ile ekran okuma, yönergeleri seslendirme ya da sesli kumanda olanağı tanıma gibi özellikler işitsel tasarım alanına girer. Bankamatiklerin sesli yönergeleri bu alana örnek olarak verilebilir.
• Dokunsal kullanıcı arayüzü (tactile user interface) tasarımlarında ise tüm dokunmatik araçların tasarımı söz konusudur. Dokunma, çevirme ya da çekmeye duyarlı olarak çalışan kumandalar, kontrol panelleri, joystickler, dokunarak okunabilen ekranlar dokusal kullanıcı arayüzü tasarımı alanına girmektedir. Görme engelliler için geliştirilen, parmak uçlarını uyaran fare önemli bir dokunsal kullanıcı arayüzü örneğidir. Bu alana verebileceğimiz en yaygın örnek elbette ki akıllı telefonların dokunmatik ekranlarıdır.