Risk Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?

Risk analizi, önemli iş girişimlerini veya projelerini olumsuz etkileyebilecek olası sorunları belirleme ve analiz etme sürecidir. Bu süreç, kuruluşların bu risklerden kaçınmasına veya azaltmasına yardımcı olmak için yapılır. Yazımızda risk analizi ile ilgili çeşitli bilgilere ulaşabilirsiniz.

Risk Analizi Tanımı Nedir?

Risk analizinin önemli bir kısmı, potansiyel zararın yanı sıra meydana gelme olasılığının belirlenmesidir. İşletmeler ve diğer kuruluşlar, risk analizini şu amaçlarla kullanır;

• Olumsuz olaylardan kaynaklanan zararlı sonuçların etkisini tahmin etmek ve azaltmak
• Projede ilerleyip ilerlememeyi değerlendirirken karar sürecine yardımcı olmak için bir projenin potansiyel risklerinin faydaları ile dengelenip dengelenmediğini değerlendirmek
• Hem doğal hem de insan kaynaklı olumsuz olaylardan kaynaklanan teknoloji veya ekipman arızası veya kaybı için müdahaleleri planlamak
• Piyasaya yeni rakiplerin girme olasılığı veya devlet düzenleyici politikasındaki değişikliklere uyumluluğu sağlamak

Risk Analizi Nasıl Yapılır?

Riski tespit etmek şirketler açısından oldukça zor olabilmektedir. Planlamadığınız bir sonuçla karşılaşırsanız, maliyetler, zaman ve itibar tehlikede olabilir. Benzer şekilde, riskleri fazla tahmin etmek veya aşırı tepki vermek paniğe yol açabilir ve yarardan çok zarar verebilir.

Riske mantıklı bir şekilde yaklaşarak neyi kontrol edebileceğinizi ve neyi kontrol edemeyeceğinizi belirleyebilirsiniz. Ölçülü ve uygun eylem adımları işinizi fazlasıyla görecektir. Risk analiz raporu hazırlamak bu noktada oldukça etkili olmaktadır. Risk analizi nasıl hazırlanır dediğimizde aşağıdaki başlıklarda belirttiğimiz yöntemler ışığında risk analizi raporu kolaylıkla hazırlanabilmektedir.

İlgili İçerik; Rekabet Analizinin Şirketler İçin Önemi

Risk Analizine Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?

Risk analizine birçok durumda ihtiyaç duyulmaktadır. Tehlike ve risk analizi iç içe geçmiş iki kavramdır. Projeleri planlarken, olası sorunları tahmin etmenize ve etkisiz hale getirmenize yardımcı olacağı gibi projede yol kat etmenize de önemli katkılar sunar. İşyerinde güvenliği iyileştirirken ve potansiyel riskleri yönetirken işinize yarayacağı gibi ekipman veya teknoloji arızası, hırsızlık, personel rahatsızlığı veya doğal afetler gibi olaylara karşı hazır olmanızı sağlar. Pazara giren yeni rakiplere karşı risk faktörü olabilecek durumlara karşı doğru analiz ve adımları yapmanıza katkı sağlar.

Risk Analizinin Faydaları Nelerdir?

Kuruluşlar, bilgi varlıklarını etkin ve verimli bir şekilde korumak için bilgi sistemlerinin kullanımıyla ilişkili riskleri tespit etmektedir. Risk analizi, bir kuruluşun güvenliğini çeşitli şekillerde geliştirmesine yardımcı olabilir. Risk analizinin türüne ve kapsamına bağlı olarak, kuruluşlar aşağıdakilere yardımcı olmak için sonuçları kullanabilir.

Öte yandan risk analizi, bir işletmenin veya projenin başarısını olumsuz yönde etkileyebilecek faktörleri belirlemenin ve değerlendirmenin kanıtlanmış bir yoludur. Sizin veya kuruluşunuzun karşı karşıya olduğu riskleri incelemenizi sağlar ve bir kararla ilerleyip ilerlememeye karar vermenize yardımcı olur.

Risk analizi faydalarını şöyle açıklayabiliriz;

• Firmaların tehditlere karşı güvenliğini sağlar.
• Şirketlerin verimliliğini artırır.
• Rakipler arasından sıyrılmasına olanak verir.
• Şirketlerin bütçe yönetimine olumlu katkılar sunar.
• Şirket içi departmanların çalışma verimliliğinin artırılmasına katkı sunar.

İlgili İçerik; Yüksek Rekabetli Pazarda Öne Çıkmak İçin Bilmeniz Gerekenler

Risk Yönetimi Neden Önemlidir?

Risk analizi iyi yapıldığında şirketleri pek çok konuda başarı kılmaktadır. Risklerle ilişkili maliyetleri yönetmenin yanı sıra bir kuruluşun karar verme sürecine yardımcı olmak için önemli bir araçtır.

Hem finansal hem de organizasyonel etkiler açısından risklerin kuruluş üzerindeki genel etkisini belirlemek, derecelendirmek ve karşılaştırmak oldukça önemli olmaktadır.

Risk yönetiminin birkaç önemine aşağıda değindik;

• Tanımlamak güvenlik boşluklarını analiz etmek, buna uygun doğru adımları atmak
• Atılacak adımları belirlemek zayıflıkları ortadan kaldırmak ve güvenliği güçlendirmek
• İletişim ve karar verme süreçlerini geliştirmek
• Güvenlik politikalarını ve prosedürlerini iyileştirmek
• Uygun maliyetleri yönetmek
• Riskleri azaltmak için güvenlik kontrollerini devreye almak
• Risk analizi sürecinde en iyi uygulamaları vurgulayarak güvenlik önlemleri ve riskler hakkında çalışanların farkındalığını artırmak
• Potansiyel güvenlik risklerinin finansal etkilerini anlamak

Risk Analizi Sürecindeki Adımlar Nelerdir?

Risk değerlendirme anketi yapılması: Risk değerlendirme anketi, her departman içindeki belirli riskleri veya tehditleri belgelemeye başlamanın bir yoludur.

Risklerin tanımlanması: Şirketin riskleri nelerdir? Şirketin risk değerlendirmesi yapmak istediği konular nelerdir? Şirketi tehlikeye sokacak durumlar nelerdir? gibi konularda detaylı araştırma yapılması ve sonuçlara göre risk tanımlanmasının yapılmasını kapsamaktadır.

Risklerin analiz edilmesi: Riskler tanımlandıktan sonra, risk analizi süreci, her bir riskin ortaya çıkma olasılığının yanı sıra her bir riskle bağlantılı sonuçları ve bunların bir projenin hedeflerini nasıl etkileyebileceğinin belirlenmesinden oluşan süreçlerdir.

Bir risk yönetim planının geliştirilmesi: Hangi varlıkların değerli olduğuna ve hangi tehditlerin bu varlıkları olumsuz yönde etkileyeceğine ilişkin bir analize dayanarak, risk analizi, riski azaltmak, aktarmak, kabul etmek veya önlemek için kullanılabilecek kontrol önerileri üretmelidir.

Risk yönetim planının uygulanması: Risk değerlendirmesinin nihai amacı, riskleri ortadan kaldırmak veya azaltmak için önlemler uygulamaktır. En yüksek öncelikli riskten başlayarak, artık bir tehdit olmaması için her bir riskin çözümlenmesini kapsamaktadır.

Risklerin izlenmesi: Devam eden riskleri belirleme, tedavi etme ve yönetme süreci, herhangi bir risk analizi sürecinin önemli bir parçası olmalıdır. Analizin odak noktası ve sonuçların formatı, yürütülen risk analizinin türüne bağlı olarak değişecektir.

Risk Yönetimi Nasıl Yapılır?

Risk analizi konusunda risklerin nasıl yönetileceği konusu da oldukça merak edilmektedir. Risk analizi örnekleri bu konuda oldukça faydalı olabilecekken aşağıda birkaç yönetim taktiğine açıklamalarıyla birlikte yer verdik.

Riskten kaçınma: Riskten kaçınma bir ticari girişime katılmamak, bir projeyi devretmek veya yüksek riskli bir faaliyeti atlamamak anlamına gelebilir. Bu, risk almanın kuruluşunuz için hiçbir avantaj sağlamadığı veya etkileri ele almanın maliyetinin değmediği durumlarda iyi bir seçenektir.

Riski paylaşma: Riski ve potansiyel kazancı diğer kişiler, ekipler, kuruluşlar veya üçüncü taraflarla paylaşarak herhangi bir risk durumunda da zararı en aza indirme taktiği olarak açıklanmaktadır. Örneğin ofisinize deprem sigortası yaptırmanız gibi.

Riski kabul etme: Riski kabul etme oluşabilecek bir panik halini de azaltma konusunda etkilidir. Riski kabul etme sağlıklı düşünme ve doğru adımları atma olasılığını artıracaktır.

Riski kontrol etme: Yüksek riskli faaliyetin küçük ölçekte ve kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmesini içermektedir. Planlama, uygulama, kontrol etme adımlarını izlemek riskin azalması açısından oldukça önemli olmaktadır.