Feedback (Geri Bildirim) Ne Demek?

Feedback Nedir?

 

Feedback, Türkçe'ye "geri bildirim" olarak çevrilen, bir kişinin davranışları, performansı veya ürettiği içerik hakkında bilgi sağlama sürecidir. Bu kavram, İngilizce "feed" (beslemek) ve "back" (geri) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve özünde karşılıklı iletişimin temel bir parçasını temsil eder. Feedback, bir eylemin veya davranışın sonuçları hakkında bilgi vererek, kişinin kendini geliştirmesine olanak tanıyan değerli bir araçtır.

 

Geri bildirim, günlük hayatımızın her alanında mevcuttur. İş yerinde bir yöneticinin çalışanına performansı hakkında yaptığı değerlendirmeden, bir öğretmenin öğrencisine verdiği notlara, hatta sosyal medyada bir paylaşıma gelen yorumlara kadar birçok farklı şekilde karşımıza çıkar. Feedback'in temel amacı, kişinin farkındalığını artırmak, gelişim alanlarını belirlemek ve ilerlemesine yardımcı olmaktır.

 

Etkili bir feedback, hem verici hem de alıcı için faydalı olmalıdır. İyi tasarlanmış bir geri bildirim, kişinin güçlü yönlerini vurgularken gelişim alanlarına da yapıcı bir şekilde işaret eder. Bu sayede kişi, kendini geliştirmek için hangi alanlara odaklanması gerektiğini daha net görebilir.

 

Feedback Neden Önemlidir?

 

Geri bildirim, kişisel ve profesyonel gelişimin en temel taşlarından biridir. Doğru ve zamanında verilen feedback, bireylerin kendi kör noktalarını görmelerine yardımcı olur. Çoğu zaman, kendi davranışlarımızın veya çalışmalarımızın güçlü ve zayıf yönlerini objektif bir şekilde değerlendirmek zordur. Dışarıdan gelen yapıcı bir bakış açısı, bu noktada çok değerli olabilir.

 

İş dünyasında feedback, performans yönetiminin ayrılmaz bir parçasıdır. Düzenli geri bildirim alan çalışanlar, beklentileri daha iyi anlar ve kendilerini bu doğrultuda geliştirebilirler. Araştırmalar, düzenli ve yapıcı geri bildirim alan çalışanların motivasyonlarının ve iş tatminlerinin daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ayrıca, açık bir feedback kültürü, ekip içi iletişim kalitesini artırır ve daha şeffaf bir çalışma ortamı yaratır.

 

Eğitim alanında ise feedback, öğrenme sürecinin etkinliğini büyük ölçüde artırır. Öğrenciler, performansları hakkında aldıkları geri bildirimler sayesinde hangi konularda eksiklerinin olduğunu ve nasıl daha iyi olabileceklerini öğrenirler. Bu da daha hedefe yönelik ve verimli bir öğrenme süreci sağlar.

 

Kişisel ilişkilerde de sağlıklı bir iletişimin temelinde etkili feedback yatar. Duygularımızı ve beklentilerimizi açık bir şekilde ifade etmek, karşılıklı anlayışı ve empatiyi güçlendirir.

 

Feedback Türleri Nelerdir?

 

 

Geri bildirim, farklı amaçlar ve durumlar için çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. Bu türleri anlamak, doğru feedback'i doğru zamanda ve doğru şekilde vermek için önemlidir.

 

Olumlu Feedback

 

Olumlu feedback, bir kişinin başarılarını, güçlü yönlerini ve doğru yaptığı şeyleri vurgulamaya odaklanır. Bu tür geri bildirim, kişinin motivasyonunu artırır ve olumlu davranışların pekiştirilmesini sağlar. Örneğin, "Sunumunda kullandığın veriler çok iyi hazırlanmıştı ve argümanlarını güçlendirdi" gibi bir ifade olumlu feedback'e örnektir.

 

Yapıcı (Constructive) Feedback

 

Yapıcı feedback, gelişim alanlarına odaklanır ancak bunu yıkıcı değil, yol gösterici bir yaklaşımla yapar. Bu tür geri bildirim, sorunları belirtmenin yanı sıra çözüm önerileri de sunar. "Raporundaki analizler detaylı, ancak daha fazla görsel kullanırsan bilgiler daha anlaşılır olabilir" şeklindeki bir ifade yapıcı feedback'e örnektir.

 

Formel ve İnformel Feedback

 

Formel feedback, genellikle planlı ve yapılandırılmış bir süreç içerisinde verilir. Örneğin, şirketlerdeki performans değerlendirme görüşmeleri formel feedback'e örnektir. İnformel feedback ise daha spontane ve günlük etkileşimler sırasında ortaya çıkar. Bir toplantı sonrası koridorda verilen kısa bir geri bildirim, informel feedback'e örnektir.

 

Anlık ve Gecikmeli Feedback

 

Anlık feedback, bir davranış veya olay hemen sonrasında verilir ve genellikle daha etkilidir çünkü konu henüz tazeyken verilir. Gecikmeli feedback ise belirli bir süre geçtikten sonra verilir ve genellikle daha kapsamlı değerlendirmelerde kullanılır.

 

Feedback Alırken ve Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

 

 

Etkili bir feedback süreci, hem verici hem de alıcı için belirli prensiplere dayanır. Bu prensiplere uyulduğunda, geri bildirim çok daha yapıcı ve faydalı olur.

 

Feedback Verirken

 

• Genel ifadeler yerine, belirli davranışlara veya örneklere odaklanın. "İyi iş çıkardın" demek yerine, "Projedeki X sorununun çözümü için geliştirdiğin yaklaşım çok etkiliydi" demek daha faydalıdır.
• Hem olumlu yönleri hem de gelişim alanlarını vurgulayın. Sadece olumsuz noktalara odaklanmak, kişinin motivasyonunu düşürebilir.
• "Sen çok dağınıksın" demek yerine, "Masanın düzensiz olması belgeleri bulmayı zorlaştırıyor" gibi davranışa odaklı ifadeler kullanın.
• Feedback'i mümkün olduğunca olayın hemen ardından verin, ancak kişinin duygusal olarak hazır olduğundan emin olun.
• Sadece sorunları belirtmek yerine, çözüm önerileri de sunun veya birlikte çözüm geliştirin.

 

Feedback Alırken

 

• Geri bildirimi savunmaya geçmeden, açık bir zihinle dinleyin.
• Anlamadığınız noktaları netleştirmek için sorular sorun.
• Feedback veren kişiye zaman ayırdığı ve düşüncelerini paylaştığı için teşekkür edin.
• Aldığınız geri bildirimi düşünün ve nasıl faydalanabileceğinizi değerlendirin.
• Feedback doğrultusunda somut adımlar atın ve gelişiminizi takip edin.

 

Feedback Döngüsü Nasıldır?

 

Feedback döngüsü, geri bildirimin sürekli ve sistemli bir şekilde işleyişini tanımlar. Bu döngü, hem bireysel hem de organizasyonel gelişim için temel bir yapı sağlar.

 

• Gözlem ve Veri Toplama: İlk adım, performans veya davranış hakkında objektif bilgi toplamaktır. Bu, doğrudan gözlem, raporlar, anketler veya diğer veri kaynaklarından elde edilebilir.
• Analiz ve Değerlendirme: Toplanan veriler analiz edilir ve değerlendirilir. Bu aşamada, güçlü yönler ve gelişim alanları belirlenir.
• Feedback Verme: Değerlendirme sonuçları, yapıcı bir şekilde ilgili kişiye iletilir. Bu aşamada, hem olumlu yönler hem de gelişim alanları vurgulanır.
• Eylem Planı Oluşturma: Feedback doğrultusunda, gelişim için somut adımlar içeren bir eylem planı oluşturulur. Bu plan, hedefler, zaman çizelgeleri ve gerekli kaynakları içermelidir.
• Uygulama: Eylem planı uygulanır ve değişiklikler gerçekleştirilir.
• İzleme ve Yeniden Değerlendirme: Gelişim süreci izlenir ve gerektiğinde yeni geri bildirimler verilir. Bu, döngünün yeniden başlamasını sağlar.

 

Etkili bir feedback döngüsü, sürekli iyileştirme kültürünün temelini oluşturur ve hem bireysel hem de organizasyonel performansın artmasına katkıda bulunur.

 

Feedback Sürecinizi Güçlendirecek Kullanışlı Araçlar

 

 

Modern iş dünyasında, feedback süreçlerini daha etkili ve verimli hale getirmek için çeşitli araçlar bulunmaktadır. Bu araçlar, geri bildirimin toplanmasını, analiz edilmesini ve takip edilmesini kolaylaştırır.

 

• Performans Yönetim Sistemleri: Bu sistemler, düzenli performans değerlendirmeleri, hedef belirleme ve takip, 360 derece feedback gibi özellikleri bir arada sunar. Örneğin, BambooHR, Workday gibi platformlar bu amaçla kullanılabilir.
• Anket ve Feedback Araçları: SurveyMonkey, Google Forms gibi araçlar, müşteri memnuniyeti, çalışan bağlılığı veya eğitim etkinliği gibi konularda feedback toplamak için kullanılabilir.
• İletişim Platformları: Slack, Microsoft Teams gibi iş iletişim platformları, anlık ve informel feedback için uygun kanallar sağlar.
• Proje Yönetim Araçları: Asana, Trello, Jira gibi proje yönetim araçları, görevler ve projeler hakkında sürekli feedback verilmesini kolaylaştırır.
• Öğrenme Yönetim Sistemleri (LMS): Moodle, Coursera gibi LMS platformları, eğitim süreçlerinde feedback vermek ve almak için ideal araçlardır.

 

Bu araçların seçimi, organizasyonun büyüklüğüne, ihtiyaçlarına ve feedback kültürüne bağlı olarak değişebilir. Önemli olan, seçilen aracın organizasyonun feedback süreçlerini destekleyecek ve geliştirecek nitelikte olmasıdır.

 

İlgili İçerik: Google Anket Nedir? Google Formlar ile Anket Nasıl Oluşturulur?

 

Olumlu ve Yapıcı Feedback Örnekleri

 

Etkili feedback örnekleri, pratikte nasıl uygulanabileceğini göstermek açısından faydalıdır. Aşağıda, hem olumlu hem de yapıcı feedback örnekleri bulunmaktadır.

 

Olumlu Feedback Örnekleri

 

• "Toplantıdaki sunumun çok etkileyiciydi. Özellikle verileri görselleştirme şeklin, karmaşık bilgileri herkesin anlayabileceği şekilde sunmanı sağladı."
• "Müşteriyle olan görüşmende gösterdiğin sabır ve empati, durumu çözüme kavuşturmada çok etkili oldu. Bu yaklaşımın, müşteri memnuniyetine büyük katkı sağladı."
• "Projeyi zamanında tamamlamak için gösterdiğin ekstra çaba ve takım arkadaşlarına sağladığın destek, gerçekten takdire değer. Bu sayede tüm ekip hedeflerine ulaştı."

 

Yapıcı Feedback Örnekleri

 

• "Raporundaki analizler detaylı, ancak bazı bölümlerde daha fazla veri desteği olsaydı argümanların daha güçlü olabilirdi. Örneğin, X bölümünde Y verilerini eklemek faydalı olabilir."
• "Toplantılarda fikirlerini daha fazla paylaşmanın ekibe değer katacağını düşünüyorum. Senin perspektifin önemli ve daha fazla duyulması gerekiyor."
• "E-postalarında bazen çok teknik terimler kullanıyorsun, bu da teknik olmayan ekip üyeleri için anlaşılması zor olabiliyor. Daha basit bir dil kullanman veya teknik terimleri kısaca açıklaman iletişimi güçlendirebilir."

 

Bu örneklerde dikkat edilmesi gereken nokta, olumlu feedback'in spesifik ve samimi olması, yapıcı feedback'in ise sorunun yanı sıra çözüm önerisi de sunmasıdır. Ayrıca, her iki tür feedback de kişisel değil, davranış odaklıdır.

 

Etkili feedback vermek ve almak, sürekli geliştirilebilen bir beceridir. Doğru yaklaşımla, feedback hem veren hem de alan için değerli bir gelişim aracı haline gelir.