Her zaman farkında olmasak da duyularımız sürekli etraftaki bilgileri toplar ve değerlendirir. Renkler, kokular, sesler sürekli kayıt altındadır ve bu kayıtlar tercihlerimizi belirleme de önemli rol oynar. Yapılan araştırmalar bu duyuların etki alanının oldukça fazla olduğunu gösterince, bu duyusal veriler satın alma davranışını etkileyecek şekilde ticarette kullanılmaya başlanmıştır.
Duyusal pazarlama hakkında bilmeniz gerekenler konusunu işleyeceğimiz bu yazımızda pazarlama türleri, ve duyusal pazarlama nedir sorularına cevap arayacağız. Yazımızın ayrıntılarına geçmeden önce dilerseniz önce pazarlama türleri nelerdir, kısaca bir değinelim, daha sonra duyusal pazarlama nedir, sorusunu cevaplayalım.
Pazarlama Türleri
Pazarlamanın e-ticaret üzerinden yürütülmeye başlaması ve dijital pazarlamanın öne çıkmasıyla birlikte pazarlama türleri de değişiklik göstermiş ve yeni nesil pazarlama stratejileri ortaya çıkmıştır.
Tüketiciyi daha yaratıcı çözümlerle etkilemeye çalışan bu pazarlama yöntemlerinde, satın alma davranışını etkilemek için farklı yollar izlenir. Geleneksel pazarlama türlerini günümüze uyarlayan ya da yeni yollar keşfeden bazı pazarlama türleri şöyledir:
- Sosyal Medya Pazarlama (Influencer Marketing)
- Gerilla Pazarlama
- Karşı Pazarlama ( Contra Marketing)
- Duyusal Pazarlama (Sensory Marketing)
- Deneyimsel Pazarlama (Experiential Marketing)
- Viral Pazarlama
İlgili İçerik: Instagramdan Ürün Satmak İçin Stratejiler
İlgili İçerik: Bilmeniz Gereken Gerilla Pazarlama Teknikleri Nelerdir?
İlgili İçerik: Viral Pazarlama Nasıl Yapılır?
Duyusal Pazarlama Nedir?
Görme, dokunma, tatma, işitme ya da koku alma duyularından bir veya birkaçına hitap eden ve böylece tüketiciyi satın alma davranışına iten pazarlama türüne duyusal pazarlama denir. Bir tür psikolojik pazarlama yöntemi olan duyusal pazarlama geçmiş deneyimlerinize seslenir. Sıcak bir iç mekan, keyifli bir müzik, hoş kokular, ya da yumuşak bir koltuk duyularınızı harekete geçirir, zihninizde var olan anıları canlandırır, iyi bir deneyimle bağlantı kurar ve sizi satın almaya teşvik eder.
Şekerli kokularıyla pastaneler, taze ekmek kokan fırınlar, neşeli müzikleri ile sizi içeri davet eden bir kafe ya da dayanılmaz kahve kokusu… Tüm bunlar sıradan bir tesadüften çok pazarlama örnekleridir. Geleneksel pazarda daha çok tercih edilen duyusal pazarlama, e- ticaret için de önemlidir ve web sitenizin dizaynından kullandığınız renklere kadar her detay tüketicileri etkiler.
İlgili içerik: Müşteri Memnuniyetini Arttırma Teknikleri
İlgili İçerik: E-ticarette Müşteri İlişkileri Yönetiminde Dikkat Edilmesi Gereken 10 Konu
Duyusal Pazarlama Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Günümüzde tüm duyulara hitap eden duyusal pazarlama,1940’lı yıllarda keşfedilmiştir. İlk dönemler daha ziyade görme duyusu üzerine yoğunlaşan bu pazarlama biçiminde reklam panoları, basılı materyaller incelenmiş ve bazı renk ve yazı tiplerinin etkisi araştırılmıştır.
1970’li yıllara gelindiğinde ise aromaterapiye olan ilginin artması sonucu, koku duyusunun satın alma üzerindeki etkisi araştırılmış ve bilinçli olarak seçilen bazı kokuların tüketicileri etkilediği ortaya çıkmıştır.
Bunun üzerine perakendecilik sektörü harekete geçmiş, mağaza kokularının tüketiciyi etkilediği ortaya çıkmıştır. Gelişimine devam eden duyusal pazarlama, görsel ve işitsel olarak e-ticaret için de oldukça önemlidir.
İlgili İçerik: E-ticarette Satışlarınızı Arttıracak 6 Pazarlama Yöntemi (2021 Yeni)
Duyusal Pazarlamada 5 Duyu
Duyusal pazarlama, Mantığa hitap eden rasyonel satın alma davranışı yerine duyulara hitap eden (sensory) bir pazarlama yöntemidir. Üründen beklenen fayda, fiyat-performans değerlendirmesi, kullanım kolaylığı gibi somut ve rasyonel faktörlerle değil insana kendini iyi hissettiren duyularla ilgilidir.
Yaşam deneyimlerinden yola çıkarak bilişsel alanı harekete geçirir ve önceki deneyimler yardımıyla, duyguları etkilemeyi hedefler. Dilerseniz duyusal pazarlama, 5 duyuyu nasıl kullanır birlikte inceleyelim.
İlgili İçerik: Pazarlama Aracı Olarak Kitle İletişim Araçları
İlgili İçerik: En Etkili 5 Yeniden Pazarlama Yöntemi (2021 Yeni)
Görme Duyusu
Satın alma davranışındaki en önemli duyu olan görme duyusu, hem ürünün kendi tasarımından hem de mağazanın ya da ofisin dekorasyonundan etkilenir. Parfüm şişelerinin biçimi neredeyse kokuları kadar etkilidir. Logo tasarımları görsel olarak hafızanıza kazınır ve bazı renkler bazı markalarla ilişkili olarak düşünülür.
Basit bir örnekle, görmenin satın alma üzerindeki etkisini şöyle anlatabiliriz:Mimari projeler, satışa sunulurken mutlaka gerçek yapıyı temsil eden bir maket eşliğinde sunulur. Bu maket tüketicinin gözüne hitap ederek, halihazırda olmayan bir ürünü somut olarak algılamasına yardımcı olur.
E-ticarette ise site tasarımı ve ürün görsellerinin sunumu son derece önemlidir. Karmaşık renklerin, kötü fotoğrafların ya da gereğinden fazla büyük/ küçük yazıların olduğu bir e- ticaret sitesinin başarılı olma şansı çok düşüktür.
İşitme Duyusu
Duyusal pazarlama unsuru olarak daha çok müzik kullanımı ile karşımıza çıkan işitme duyusu, daha çok atmosfer yaratmak için kullanılır. son dönemlerde ise yiyecek sektörü için de sıklıkla tercih edilen işitme duyusu, tat duyusunu sesle harekete geçirmeyi amaçlar.
Cips ya da gofret çıtırtıları, paket ya da şişe açma sesleri, reklam cıngılları, işitme duyusunu hedef alan duyusal pazarlama örnekleridir. Ses ayrıca, görmeseniz bile ürünün zihninizde canlanmasını sağlar.
İlginizi Çekebilir: Canlı Yayın Satışı
İlginizi Çekebilir: Girişimci Adaylarının Yenmesi Gereken 5 Korku
Tatma Duyusu
Tat duyusu daha çok gıda sektörü için kullanılan bir yöntemdir. Eşsiz lezzet, mükemmel tat, yoğun kıvam gibi işitsel öğeler kullanılarak da harekete geçirilmeye çalışılan tat duyusu, geleneksel pazarda oldukça etkilidir.
Bazı markaların hep aynı tatda pastalar, tatlılar üretmesi, bazı tariflerin açıkça söylenmemesi de yine tat duyusuna hitap etmenin farklı yollarıdır. Araştırmalar tat duyusunun satın alma davranışında %31 etkili olduğunu göstermiştir.
Koklama Duyusu
Gıda, kozmetik ve temizlik sektörlerinin kullandığı duyusal pazarlama yöntemi de koku duyusudur. Belirli kokuların zihinsel çağrışımları genellikle ortaktır. Örneğin pastaneler şekerli kokar, temizlik kokusu sabun ile ilişkilendirilir.
E-ticarette henüz kullanma imkanı olmayan koku duyusu, betimlemelerle uyandırılmaya çalışılır. Siz de bahsettiğimiz sektörlerden birinde ticaret yapıyorsanız, ürün kokularının bir sonraki satın alma davranışını etkileyeceğini unutmayınız.
Dokunma Duyusu
Hemen her sektörde satın almayı etkileyen bir duyu olan dokunma duyusu, ürün ile bağ kurulmasını sağlar. özellikle tekstil ve otomotiv dünyasında satın alınacak ürüne mutlaka dokunulur.Aynı şekilde mobilya sektöründe de dokunmak, yatağa ya da koltuğa şöyle bir oturmak istemsizce de olsa hemen herkesin yaptığı bir şeydir.
İnsanları satın alma davranışında %25 etkileyen dokunma duyusunu e-ticarette kullanamasanız da özellikle tekstil sektöründe iseniz ürünlerinizin dokusundan mutlaka bahsetmeli hatta dokusunu yakın fotoğraflar kullanarak göstermelisiniz. Bu hedef kitleniz üzerinde olumlu bir etki yapacaktır.
Duyusal Pazarlamanın Etkileri
Tüketicilerin duygularına seslenerek, geçmiş deneyimleri ile ilişki kurmalarını sağlayan duyusal pazarlama, tüketicilerin zihninde satın alma davranışını etkileyen bir hikaye oluşturmalarını da sağlar. Bu hikaye marka sadakatini güçlendirerek hep aynı ürüne ya da aynı markaya yönelmelerini sağlıyor.
- Tüketiciyi daha yakından tanımanıza ve anlamanıza yardımcı olur.
- Reklam yapmadığınız alanlarda dahi markanızın hatırlanmasını sağlar.
- Rakiplerinizden farklı bir yere konumlanmanızı ve müşterilerinizle daha organik bağlar kurmanızı sağlar.
En Etkili 2 Duyusal Pazarlama Örneği
Duyusal pazarlama stratejisinde en fazla hitap edilen duyu elbette ki gözdür. Siz de e-ticaret sitesi tasarımlarınızı yaparken bunu göz önünde bulundurabilir ve site tasarımında devamlılığı sağlayarak müşterilerinizin aklında daha kolay yer edinebilirsiniz.
İlginizi Çekebilir: Başarılı Markaların 6 Ortak Özelliği
İlginizi Çekebilir: E-ticarette Müşteri Arttırma Teknikleri
Coca-Cola
Duyusal pazarlamayı en iyi şekilde kullanan şirketlerden biri şüphesiz ki Coca Cola’dır. Yıllardır değişmeyen logosu bir yana, her reklamında mutlaka kullandığı kapak açma sesi ve ardından gelen ferahlama ünlemi ile akıllarda yer etmiştir. Hangi içecek ya da hangi marka olduğu fark etmeksizin, bu sesi duyduğumuzda aklımıza hep aynı marka gelir.
Starbucks
Zincir mağazaların hemen hepsinde karşınıza çıkan aynı mekan algısının iyi bir örneği de Starbucks’dır. Duyulara hitap ederek, müşterilerin her nerede olursa olsun kendini tanıdığı, bildiği bir mekanda hissetmesini sağlayan bu sabit tasarım, değişmeyen logo ile desteklenir. Üzerinde isim yazan kağıt bardak görünce, Starbucks akla ilk gelen markadır.
